Jesteś tutaj: Telekabel & digital tv > teletemat >> „Seryjni” w morzu tytułów

„Seryjni” w morzu tytułów

Fot. HBO


Czy seriale telewizyjne zastępują nam, widzom współczesnych mediów elektronicznych, niegdysiejszy dostęp do literatury? To gatunek uważany obecnie za najpowszechniejszą formę audiowizualną, dzielący się na dziesiątki odmian tematycznych, by wymienić tylko kilka: młodzieżowy, medyczny, prawniczy, komediowy, animowany, thriller sci-fi…. Można też wyróżnić wśród nich rozmaite formuły: miniseriale, telenowele (w tym opery mydlane- ang. soap opera) czy sitcomy. W sukurs gatunkowi przychodzi najnowsza technologia i możliwość „telewizyjnej konsumpcji” niezależnie od miejsca i czasu, a także możliwość pominięcia przerw między odcinkami.

 

Serialowa moda objęła już chyba wszystkich bez wyjątku nadawców – od najpoważniejszych i najbogatszych firm globalnych – HBO, CANAL+, FOX, NBCUniversal, przez serwisy OTT jak Netflix czy Amazon, po firmy operujące głównie w naszym kraju – m. in. TVP, TVN, Polsat, Kino Polska TV, Telewizja Puls czy 4Fun Media. I w telewizji i w serwisach VoD gatunek ten kwitnie, choć od dłuższego czasu zadawane jest pytanie „czy/kiedy bańka pęknie?” W USA powstało w 2017 roku ponad 500 nowych (!) seriali, a Polska ze swoimi kilkunastoma nowymi produkcjami rocznie plasuje się mniej więcej na poziomie Szwecji, eksportującej jednakże znacznie więcej formatów tv. Temat seriali wciąż kręci reklamodawców, choć najnowsi gracze na serialowej scenie (internetowe serwisy streamingowe Netflix, Hulu, Amazon) zamykają im dostęp do swoich produkcji, stawiając na mniej kapryśne źródła wpływów, czyli pieniądze subskrybentów. Nota bene – niezależne serwisy SVoD zaczęły też uruchamiać w lokalizacjach poszczególnych rynków firmy – pionierzy serialowych produkcji – HBO ze swym HBO GO, FOX (debiutujący także w Polsce z serwisem SVoD kanałów FOX i National Geographic) czy platforma nc+, której serwis nc+ GO jest ważnym elementem biznesu firmy w naszym kraju.

 

Dla kogo ten serial?

 

I w Polsce i za granicą ścierają się seriale starej, stawiającej na dydaktyczny populizm szkoły oraz tzw. nowej serialowej fali. Tę ostatnią reprezentują tzw. seriale premium, często o niszowej tematyce ale wysokobudżetowe, bardzo starannie zrealizowane, w doborowej obsadzie. Oto co na temat seriali „nowej generacji” mówiła na spotkaniu z dziennikarzami amerykańska producent wykonawcza – Wendy West, obecna w Polsce przy okazji pracy nad serialem produkcji AXN – „Ultraviolet”: – Już na etapie kreacji trzeba zastanawiać się – dla kogo właściwie jest ten serial? W samym pomyśle musi być coś unikalnego, intrygującego, pasjonującego. Jeśli kanwą dla filmowanej historii jest książka – musisz spotkać się z jej autorem i najlepiej – namówić go do współpracy nad scenariuszem. Dobry autor często wspomaga naszą pracę. Naszą czyli tzw. showrunnerów, a więc całej grupy osób, miesiącami pracujących wspólnie nad rozwojem serialowej fabuły. A co jest w tej pracy najważniejsze? Chyba to, by pozostać kreatywnym, gdy pojawiają się problemy produkcyjne – podsumowuje Wendy West.

 

Pół godziny w miesiącu

 

Najnowsze dostępne dane firmy Nielsen (za 2017 r.) mówią o tym, że 72 proc. Polaków ogląda seriale w telewizji przynajmniej przez 0,5 godziny w miesiącu (co w sumie daje 22,4 mln widzów), zaś 39 proc. Polaków (55 proc. internautów) ogląda seriale za pośrednictwem serwisów VoD, bądź ściąga je z torrentów (w sumie – 11, 8 mln odbiorców na m-c.). Tak więc tradycyjna telewizja wciąż jest górą, w sensie wolumenu serialowej widowni.

 

Produkcje polskie

Seriale zaspokajają różne gusta. Z jednej strony – tasiemcowe, obliczone na wiele lat emisji produkcje telewizji ogólnopolskich, określane jako lokomotywy programowe tych anten, w rodzaju: „Na wspólnej (TVN), „Świat według Kiepskich (Polsat) czy „M jak miłość”, „Na dobre i na złe” (TVP) – kierowane do najszerszego grona odbiorców, poruszające sprawy codziennego, pełnego znoju życia przeciętnego Kowalskiego – teraz albo w ujęciu historycznym, satyrycznym itp. Z drugiej strony – na tych samych antenach, wspomniane seriale premium – krótsze, wyraziste, o diabolicznych scenariuszach, poruszające trudną tematykę zbrodni, patologii uzależnień, władzy itp. – jak np. „Ekstradycja”, „Pitbull” „Prokurator”, „Czas honoru”(TVP) „Ekipa”, „Gliniarze” (Polsat)” czy „Belle Epoque” (TVN).

Oprócz tego – cały wachlarz współczesnych propozycji obyczajowych jak: „Druga szansa”, „Diagnoza” (TVN), „Blondynka” „Pensjonat nad rozlewiskiem” „Rodzinka PL” (TVP), „Szpilki na Giewoncie”, „Przyjaciółki” (Polsat).

I wreszcie – crème de la crème – polskie wysokobudżetowe produkcje telewizji premium jak: „Pakt”, „Wataha” (HBO”) czy „Belfer” i „Belfer 2” i „Kruk. Szepty słychać po zmroku (nc+).

 

Serialowe kanały tematyczne …

Oglądają się świetnie. Kierownictwo TVP już w 2010 r. wpadło na pomysł powołania serialowej anteny (głównie powtórkowo – archiwalnej) TVP Seriale, który to kanał do dziś znajduje się w czołówce rocznych rankingów oglądalności stacji tematycznych. Dużo później powielono ten pomysł w TVN, gdzie w 2015 r. powołano do życia kanał TVN Fabuła –  mający dziś trzeci pod względem wielkości zasięg techniczny wśród wszystkich anten tematycznych Grupy TVN (po TVN 24 i TVN 24 BiS).   

 

…  i seriale w kanałach tematycznych

 

Coraz ich więcej. Na dobrym poziomie. Nieliczne propozycje polskie jak „Amerykanin w Moskwie” (Kino Polska SA) „Zbrodnia”, „Ultraviolet” (AXN); nota bene tą ostatnią produkcją zainteresował się Netflix, który doda ją do swej oferty. Koncern Sony Pictures Television Networks rozważa wyprodukowanie kontynuacji, a decyzja ma zapaść do tegorocznych wakacji). Nieprzebrane produkcje zagraniczne, głównie amerykańskie. W morzu tytułów ulubione propozycje wg. naszej redakcji to: „Wielkie kłamstewka”, „Kroniki Times Square” (HBO) „ Geniusz” (National Geographic), „Top of the lake” (BBC) „Kości” (FOX), „Nocny recepcjonista” (AMC), „Wikingowie” (A+E Networks), „Zaraza” (  Viasat, Epic Drama), „Zabójcze umysły” ( NBCUNI).  

 

Seriale online

 

Seriale XXI wieku inaczej zdobywają widownię w tradycyjnej telewizji, inaczej w internecie. Właśnie w tym ostatnim najlepiej oglądają się treści tzw. wymagające – co ma związek z wiekiem widowni, młodszej i bardziej otwartej na nowoczesne i nieszablonowe historie. Można nawet stwierdzić ponad wszelką wątpliwość, że seriale premium przyciągają od pewnego czasu głównie widownię nietelewizyjną. Dostępne są głównie za pośrednictwem sieci i telewizji płatnej – np. na antenach telewizji tematycznych i to właśnie one są zdecydowanie częściej komentowane w mediach społecznościowych; w samym internecie istnieje też sporo portali poświęconych wyłącznie tej tematyce, gdzie bardzo szczegółowo roztrząsa się losy bohaterów, grę aktorską, oprawę muzyczną serialu itp. 

Miłośnicy oglądania seriali online częściej niż przeciętny internauta korzystają z plików zwanych torrentami (ludzie wymieniają się nimi za pośrednictwem stron www.), ale i częściej płacą za wideo w internecie. Wśród widzów seriali nowej fali seriali popularny jest binge-watching – wg. badań agencji Wavemaker blisko 40 proc. „seryjnych” ogląda najczęściej przynajmniej 3 odcinki z rzędu. Wyobraźnią polskich fanów seriali nowej generacji (wg. tych samych badań) rządzą produkcje amerykańskie. Trzy czwarte wielbicieli seriali uważa, że to z Ameryki pochodzą seriale najwyższej jakości. 40 proc. wskazuje na produkcje brytyjskie, 23 proc. na polskie, a 16 proc. na skandynawskie.

W rankingu najlepszych nadawców – producentów, zdaniem badanych przez firmę Wavemaker, konkurencję deklasuje HBO, wskazywane przez 71 proc. badanych. Czołówkę rankingu tworzą też BBC, FOX, AXN i Universal. Sporo, bo aż 22 proc. wskazań jako producent cenionych seriali, zdobył wśród „seryjnych” Netflix, plasujący się w rankingu pomiędzy TVN a Polsatem.

Ranking najpopularniejszych wśród odbiorców seriali pozycji otwiera „Gra o tron” (HBO), którą oglądało niemal trzy czwarte badanych fanów tego gatunku . Do pierwszej piątki największych seriali załapali się też: „Wikingowie” (A+E Networks), „Sherlock” (BBC), „Walking Dead” ( produkcja AMC na antenie FOX) oraz „House of cards” (Netflix).

 

Opr. Red., więcej w numerze 6/2018

 

    • Numer 1-2/2024


    • Sportowe lato w telewizji


      Dwa wielkie wydarzenia sportowe są dla kilku nadawców okazją do zwiększenia liczby swych odbiorców i wpływów…

    • Zapraszamy do Zakopanego


      z Jerzym Straszewskim, prezesem Polskiej Izby Komunikacji Elektronicznej rozmawia Jerzy Papuga Panie Prezesie, przed…

    • Player.pl dla fanów motoryzacji


      MotorTrend to jedna z najbardziej uznanych na świecie firm- producentów programów motoryzacyjnych. Marka internetowa…